„Ewakuacja” zbiorów w 1915 roku
W 1915 roku, z obawy przed wojskami niemieckimi, Rosjanie przeprowadzili ewakuację rosyjskiego Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego do Rostowa nad Donem. Zgodnie z obawami Branickich do Rosji wywieziono zbiory, z których znaczna część nie wróciła do Polski.
O wywiezieniu typów opisowych ptaków piszą Jan Sztolcmana i Janusz Domaniewski (1927). Według Gabriela Brzęka (2007) z Warszawy wywieziono około 200 tysięcy okazów zwierząt, w tym 112 typów opisowych ptaków. Zgodnie z pokojowym traktatem ryskim podpisanym w 1921 roku okazy te powinny były, podobnie jak i inne wywiezione dobra kultury, powrócić do Polski.
Według relacji strony rosyjskiej wywiezione zbiory Gabinetu warszawskiego miały ulec zniszczeniu w czasie pożaru, jaki wybuchł w miejscu ich składowania w Rostowie; informacje te nigdy nie były sprawdzane, ani potwierdzone.
Listy Benedykta Dybowskiego do Janusza Domaniewskiego pisane w latach 1917-1918 zawierają cenne informacje dotyczące tego zakamuflowanego rabunku.
